Vereffening-verdeling onverdeeldheid of huwgemeenschap

Na echtscheiding op grond van onherstelbare ontwrichting (EOO) en bij gebreke aan eventuele minnelijke verdelingsovereenkomst  die zou worden gesloten tussen de echtgenoten aangaande de vereffening -verdeling van de huwgemeenschap of onverdeeldheden tussen echtgenoten dient de vereffening-verdeling te worden geregeld.

De procedure vereffening-verdeling is eerder complex en vergt een globale expertise omtrent vele rechtsdomeinen: Zo spelen niet enkel het huwelijksvermogensrecht en het erfrecht een rol maar ook het verbintenissenrecht, goederenrecht, aspecten van verjaring, strafrecht e.a..

Advocatenkantoor Alain COULIER levert al meer dan 30 jaar bijstand in procedures vereffening-verdeling en heeft alzo een ruime praktijkervaring opgebouwd.

De vereffeningsverrichtingen vinden plaats onder leiding van de notaris-vereffenaar welke aangesteld wordt door de Familierechtbank en die de partijen en hun advocaten uitnodigt om deel te nemen aan de verrichtingen. De notaris-vereffenaar dient objectief, onpartijdig en expeditief te zijn op gevaar van vervangen te worden door de rechtbank. Een notaris die weinig ondernemend is kan door de deelgenoten worden opgeroepen voor de familierechtbank teneinde deze dwingende termijnen te laten opleggen.

De procedurevoorschriften en termijnen die gelden bij een vereffening-verdeling zijn strikt en kunnen de partijen zuur opbreken indien ze niet op correcte wijze worden gevolgd.

De eerste vergadering die plaatsvindt bij de notaris-vereffenaar betreft de opening van werkzaamheden.

Ter zake zal de referentiedatum dienen bepaald, meestal de datum waarop de echtscheidingsvordering werd ingeleid, er dienen nagegaan of er al dan niet een huwelijkscontract werd afgesloten, er schenkingen plaatsvonden, er erfenissen zijn toegevallen lopende het huwelijk, er testamenten werden opgemaakt, enz.

De partijen dienen alsdan in alle nuttige documenten, vorderingen en aanspraken kenbaar te maken en tevens aan te geven of zij al dan niet afzien van een boedelbeschrijving of daar nog voorbehoud over maken.

Vaak wordt op een opening van werkzaamheden besloten om een landmeter-schatter aan te stellen met oog op een gewenste overname van een goed door een deelgenoot,  een datum bepaald voor gebeurlijke inventaris, bancaire opzoekingen gevorderd gevraagd alsmede een datum vastgesteld om tot fysieke inventarisering van de te verdelen inboedel over te gaan of om een inventaris op loutere verklaring van de deelgenoten te verzoeken.

De boedelbeschrijving is belangrijk omdat deze tot doel heeft een globaal overzicht van het te verdelen actief en passief te bekomen. Indien een deelgenoot geen klare wijn schenkt omtrent de activa en passiva die hem bekend zijn kan hij desgevallend worden vervolgd en correctioneel veroordeeld voor valse eed, valsheid in geschrifte en gebruik van valse stukken. Op burgerlijk vlak kan de meinedige deelgenoot als sanctie bovendien zijn aandeel verliezen in de te verdelen boedel.  Het verdient dus absolute voorkeur om een inventaris met eedaflegging te vorderen indien er aanwijzingen zijn dat bepaalde deelgenoten zaken of activa hebben verborgen gehouden, schenkingen hebben verzwegen en/of misbruik hebben gemaakt van volmachten enz..

Tevens is het mogelijk dat partijen een kalender vastleggen waarbinnen zij gedetailleerde aanspraken binnen het kader van de postcommunautaire-onverdeeldheid alsmede hun vorderingen m.b.t. vergoedingen en terugnemingen en eventuele replieken kunnen formuleren. Indien er geen akkoord is omtrent een kalender zal de notaris de wettelijk bepaalde termijn van 2 maand dienen te hanteren waarbinnen aanspraken dienen geformuleerd.

De partij die een bepaalde aanspraak formuleert zal deze dienen te bewijzen. Laattijdige aanspraken en documenten zullen dienen geweerd. Partijen kunnen ten allen tijde deelakkoorden sluiten.

Uiteindelijk zal de notaris een staat van vereffening-verdeling opmaken en per aangetekend schrijven bezorgen aan de partijen en/of hun raadslieden. Deze beschikken over een vervaltermijn van één maand vanaf de kennisgeving van de staat  om het eventuele bezwaren kenbaar te maken aan de notaris. Bezwaren kenbaar maken kan geen synoniem zijn van nieuwe aanspraken formuleren. Deze zullen worden geweerd.

De notaris zal dan in een PV van advies ofwel de inhoud van zijn eerder opgemaakte staat van vereffening behouden dan wel deze op een aantal punten wijzigen. Indien de partijen nog niet tot een vergelijk komen zal de Familierechtbank zich dienen uit te spreken over de staat van vereffening en de zwarigheden van partijen desbetreffend.

De rechtbank kan het standpunt van de notaris bevestigen dan wel op een of meerdere punten wijzigen. Indien de partijen zich kunnen vinden in het vonnis zal de notaris een aanvullende staat van vereffening opmaken en vervolgens partijen opnieuw oproepen teneinde het PV van sluiting van de vereffening te laten ondertekenen.

Indien partijen zich niet kunnen vinden in het vonnis van de rechtbank staat een voorziening open bij het Hof van Beroep.